Χειρουργική Ογκολογία είναι ο κλάδος της χειρουργικής που ασχολείται με τη διαχείριση τόσο των κακοήθων όσο και των καλοήθων όγκων. Η χειρουργική ογκολογία είναι δηλαδή, ο τομέας της χειρουργικής που ασχολείται με την πρόληψη, διάγνωση, αντιμετώπιση και παρακολούθηση των νεοπλασιών.
Πώς δημιουργήθηκε η Χειρουργική Ογκολογία?
Πριν από 50 χρόνια, η ειδικότητα που ασχολούνταν, σχεδόν αποκλειστικά, με τον ογκολογικό ασθενή, ήταν η χειρουργική. Έκτοτε, σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στον τομέα της ογκολογίας. Οι ειδικότητες της παθολογικής ογκολογίας και της ακτινοθεραπευτικής εξελίχθηκαν και συνεισέφεραν με τη σειρά τους νέα όπλα στη φαρέτρα της ογκολογίας.
Έτσι, εμφανίστηκε η ανάγκη δημιουργίας μίας ξεχωριστής “υποειδικότητας” στη χειρουργική, της χειρουργικής ογκολογίας.
Ο χειρουργός ογκολόγος οφείλει να επιμορφώνεται συνεχώς για τις εξελίξεις στη θεραπεία των νεοπλασιών, αλλά και να λειτουργεί ως μέλος μιας διεπιστημονικής ομάδας, του ογκολογικού συμβουλίου.
Το ογκολογικό συμβούλιο απαρτίζεται από:
- χειρουργό ογκολόγο
- παθολόγο ογκολόγο
- ακτινοθεραπευτή
- ακτινολόγο
- παθολογοανατόμο
και στόχο έχει τη διαμόρφωση του θεραπευτικού πρωτοκόλλου για τον κάθε ασθενή ξεχωριστά.
Στόχος Χειρουργικής Ογκολογίας
Οι ογκολογικές επεμβάσεις έχουν σκοπό:
- τη διάγνωση και ταυτοποίηση των όγκων, με λήψη βιοψιών (ιστοπαθολογική εξέταση)
- τη σταδιοποίηση των όγκων, καθορίζοντας την έκταση της νόσου
- τη ριζική θεραπεία σε πλήρως εξαιρέσιμους όγκους
- την ογκομείωση σε εκτεταμένους όγκους
- την παρηγορητική θεραπεία σε μη εξαιρέσιμους όγκους που προκαλούν επιπλοκές (π.χ. δημιουργία κολοστομίας)
- την προφύλαξη (π.χ. προληπτική μαστεκτομή)
- την αποκατάσταση (π.χ. μαστεκτομή με άμεση πλαστική αποκατάσταση)
Τεχνικές Χειρουργικής Ογκολογίας
Όπως σε όλες τις χειρουργικές αντιμετωπίσεις παθήσεων, έτσι και στη Χειρουργική Ογκολογία, η αντιμετώπιση του ασθενούς έχει 2 πυλώνες:
- Είναι εξατομικευμένη για τον κάθε ασθενή, βάσει των αναγκών της νόσου του αλλά και των επιθυμιών του ιδίου.
- Γίνεται βάσει κατευθυντήριων οδηγιών από έγκριτους διεθνείς οργανισμούς, όπως η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Χειρουργικής Ογκολογίας (ESSO) και το Εθνικό Αντικαρκινικό Δίκτυο των ΗΠΑ (NCCN).
Με γνώμονα τα ανωτέρω, η χειρουργική ογκολογία μπορεί να επιστρατεύσει ανά περίπτωση τα εξής:
- Ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, όπως η λαπαροσκοπική χειρουργική, η θωρακοσκοπική χειρουργική, η ρομποτική χειρουργική και η ενδοσκοπική μικροχειρουργική (TEMS).
- Τοπικο- περιοχικές τεχνικές, όπως υπέρθερμη ενδοπεριτοναϊκή χημειοθεραπεία (HIPEC), υπέρθερμη ενδοθωρακική χημειοθεραπεία (HITOC), υπό πίεση ενδοπεριτοναϊκή χημειοθεραπεία με αερόλυμα (PIPAC) και η διεγχειρητική ακτινοθεραπεία (IORT).
- Τεχνικές καταστροφής όγκου με ενέργεια, όπως με ραδιοσυχνότητες (RF ablation) και με ηλεκτρική ενέργεια (IRE).
- Τεχνικές που χρησιμοποιούν ταχεία βιοψία υλικού, ώστε να καθορίσουν τη ριζικότητα της χειρουργικής εκτομής: Mohs χειρουργική σε δερματικές κακοήθειες, λεμφαδένας φρουρός στον καρκίνο του μαστού και στις κακοήθειες των άκρων.
Αναμφισβήτητη, η ανάγκη για ύπαρξη χειρουργών ογκολόγων, εξειδικευμένων στην αντιμετώπιση του ογκολογικού ασθενούς.
Η αγαστή συνεργασία τους με τις λοιπές ογκολογικές ειδικότητες έχει οδηγήσει στην όλο και πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση νεοπλασιών που στο παρελθόν θεωρούνταν ανίατες.
Επιπρόσθετα, έχει συνεισφέρει στην αύξηση της επιβίωσης και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ογκολογικών ασθενών.