Τί είναι το περιεδρικό συρίγγιο;
Τα περιεδρικά συρίγγια αποτελούν την χρόνια φάση μιας περιεδρικής λοίμωξης, η οξεία φάση της οποίας είναι τα ορθοπρωκτικά αποστήματα.
Περιεδρικό συρίγγιο ονομάζουμε ένα φλεγμονώδη πόρο με δυο στόμια, το εσωτερικό (κύριο) και το εξωτερικό (δευτερεύον). Το εσωτερικό στόμιο βρίσκεται στον πρωκτικό σωλήνα, αντίστοιχα προς την οδοντωτή γραμμή, σε μια κρύπτη Morgagni και το εξωτερικό στόμιο στο περιπρωκτικό δέρμα.
Τα δυο στόμια δεν είναι πάντοτε εμφανή συγχρόνως και κατά περιόδους εμφανίζονται ως τυφλοί συριγγώδεις πόροι. Είναι, δε, δυνατό να υπάρχουν περισσότερα από ένα εξωτερικά στόμια, σχεδόν πάντοτε, όμως, βρίσκεται μόνο ένα εσωτερικό στόμιο.
Ο συριγγώδης πόρος καλύπτεται από επιθήλιο, συμβάλλοντας έτσι στη χρονιότητα του συριγγίου.
Συμπτώματα Περιεδρικού Συριγγίου
Ένα περιεδρικό συρίγγιο είναι δυνατό να παραμένει ασυμπτωματικό εφ’ όρου ζωής. Συνήθως, όμως, τα συρίγγια εκδηλώνονται με συνεχή ή κατά διαστήματα πυώδη έκκριση στην περιπρωκτική χώρα.
Συνήθως συνυπάρχει κνησμός του δακτυλίου ή/ και άλλες δερματικές αλλοιώσεις. Εάν το συρίγγιο είναι δευτεροπαθές, οφειλόμενο σε άλλες παθήσεις, συνυπάρχουν και συμπτώματα από το πεπτικό σύστημα.
Διάγνωση για το Περιεδρικό Συρίγγιο
Η διάγνωση του περιεδρικού συριγγίου, τις περισσότερες φορές γίνεται σε συνδυασμό του ιστορικού του ασθενή με την κλινική εξέταση από τον έμπειρο Γενικό Χειρουργό.
Χρήσιμες εξετάσεις για την επιβεβαίωση της διάγνωσης αλλά και την αντιμετώπιση των συριγγίων, περιλαμβάνουν:
- Ενδοπρωκτικό υπερηχογράφημα
- Συριγγογραφία
- Μαγνητική τομογραφία (MRI).
Διάκριση / Ταξινόμηση Περιεδρικού Συριγγίου
Τα περιεδρικά συρίγγια, αναλόγως του αριθμού των στομίων τους διακρίνονται σε:
- Τέλεια: τα συνηθέστερα, με άνα εσωτερικό και έναι εξωτερικό στόμιο.
- Τυφλά: με ένα μόνο στόμιο.
- Σύνθετα: με περισσότερα από δυο στόμια.
- Συρίγγια που επικοινωνούν με παρακείμενα όργανα (π.χ. ορθοουρηθρικό, ορθοκολπικό, ορθοκυστικό κτλ)
Ανάλογα με την εντόπιση του εξωτερικού, δερματικού στομίου διακρίνονται σε πρόσθια και οπίσθια, και αναλόγως της σχέσης το συριριγγώδους πόρου τους με τους σφιγκτήρες μύες, τα περιεδρικά συρίγγια διακρίνονται σε:
- Ενδοσφιγκτηριακά (τα συχνότερα – 70%)
- Διασφιγκτηριακά (25%)
- Υπερσφιγκτηριακά (5%)
- Εξωσφιγκτηριακά (1%)
- Πεταλοειδή
Αυτή η κατηγοριοποίηση καθορίζει και τη διαφορετική χειρουργική τους προσέγγιση.
Η θεραπεία είναι πάντοτε χειρουργική και έχει στόχο την ανεύρεση και καταστροφή του έσω στομίου, τον εντοπισμό και εκτομή του συριγγώδους πόρου και όσο το δυνατό μικρότερη τομή των σφιγκτήρων.
Η ετερογένεια της νόσου έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη πολλών χειρουργικών τεχνικών:
- Συριγγοτομή (fistulotomy)- καθετηριασμός του συριγγίου και η διατομή των ιστών κατά μήκος αυτού
- Ιπποκράτειος μέθοδος ή άλλως τεχνική Seton (προοδευτική καταστροφή του συριγγίου, με την χρήση ειδικού ράμματος)
- Δημιουργία προωθητικού κρημνού (advancement flap, επικάλυψη του εσω στομίου με μετάθεση υγιούς ιστού)
- Έγχυση κόλλας ινικής (Fibrin glue)
- Τοποθέτηση ειδικού βύσματος (Fistula plug, βιολογικό υλικό κατά μήκος του συριγγίου με σκοπό την σύγκλειση και την σταδιακή επούλωσή του)
- VAAFT (Video Assisted Anal Fistula Treatment, Βίντεο – Υποβοηθούμενη Θεραπεία Πρωκτικών Συριγγίων)
- Σύγκληση του Περιεδρικού Συριγγίου με Laser – μέθοδος FiLaC (Fistula Laser Closure)
Μέθοδος FiLaC
Η θεραπεία FiLaC πραγματοποιείται αφού πρώτα ο χειρουργός εντοπίσει το εξωτερικό και εσωτερικό στόμιο της διαδρομής του συριγγίου με την έκχυση χρωστικής.
Αμέσως μετά, μέσω του έξω στομίου, προωθεί μία ειδική οπτική ίνα (biolitec radial) μίας χρήσης, ικανή να μεταφέρει ενέργεια λέιζερ και να την διαχύσει κυκλικά 360ο.
Αφού την τοποθετήσει με το άκρο της στο εσωτερικό στόμιο του συριγγίου, την αποσύρει προοδευτικά και απολύτως ελεγχόμενα, εφαρμόζοντας ενέργεια Laser καταστρέφοντας έτσι τον επιθηλιακό ιστό και επιτυγχάνοντας την σύγκλιση- σφράγισμα των τοιχωμάτων του συριγγίου.
Πλεονεκτήματα της θεραπείας περιεδρικών συριγγίων με laser (FiLaC):
- Εφαρμόζεται σε όλα τα μήκη των συριγγίων.
- Απαιτεί ελάχιστο χρόνο νοσηλείας (day clinic).
- Είναι ιδανική για την θεραπεία πολλαπλών υποτροπών (επί αποτυχημένων χειρουργικών αφαιρέσεων)
- Η ευκαμψία της ίνας (biolitec radial) εξασφαλίζει πρόσβαση και σε συρίγγια με δύσκολη ανατομία.
- Είναι απλή, σύντομη (έως 15λεπτά), αναίμακτη και εντελώς ανώδυνη.
- Η ενέργεια του Laser επιταχύνει την διαδικασία επούλωσης.
- Μπορεί να συνδυαστεί και με άλλες τεχνικές για το κλείσιμο του στομίου.
- Είναι ασφαλής, απλή και ελάχιστα παρεμβατική επέμβαση που διασώζει το σφιγκτήρα, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα ακράτειας.
- Έχει με υψηλά ποσοστά επιτυχίας.
Μέθοδος VAAFT
Η τεχνική VAAFT γίνεται για την χειρουργική αντιμετώπιση των πολύπλοκων συριγγίων του πρωκτού και των υποτροπών τους. Περιλαμβάνει 2 (δύο) φάσεις την διαγνωστική και την θεραπευτική.
Σκοπός της διαγνωστικής φάσης είναι η «χαρτογράφηση» της πορείας του συριγγίου και ο εντοπισμός του έσω στομίου του, με την βοήθεια του συριγγοσκοπίου (Fistuloscope). Η θεραπευτική φάση σκοπό έχει την καταστροφή του συριγγίου εκ των έσω.
Η τεχνική VAAFT είναι μία ελάχιστα επεμβατική και ασφαλής μέθοδος.
Τα πλεονεκτήματά της εν λόγω τεχνικής είναι:
- Αποφεύγεται η δημιουργία εκτεταμένων χειρουργικών τραυμάτων με μικρότερο χρόνο αποθεραπείας – επούλωσης.
- Ανευρίσκονται όλοι οι συριγγώδεις πόροι και αποστηματικές κοιλότητες με αποτέλεσμα μείωση του ποσοστού υποτροπών.
- Δεν απαιτείται νοσηλεία και ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος.
- Ιδιαίτερα χρήσιμη μέθοδος στα διασφιγκτηριακά συρίγγια διότι ελαχιστοποιεί το τραύμα και την πιθανότητα ακράτειας.
Τα τελευταία χρόνια, συχνά, με το συνδυασμό των δύο τεχνικών FiLaC και VAAFT, η ομάδα μου κι εγώ, έχουμε επιτύχει άριστα αποτελέσματα στην οριστική αντιμετώπιση των περιεδρικών συριγγίων.