Πώς εμφανίζεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί τη συνηθέστερη κακοήθεια του γαστρεντερικού σωλήνα και την τρίτη συχνότερη κακοήθη νόσο τόσο στους άντρες (μετά τον πνεύμονα και τον προστάτη) όσο και στις γυναίκες (μετά τον πνεύμονα και το μαστό).

Στο 50% των περιπτώσεων, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, εντοπίζεται στο ορθό και το σιγμοειδές.

Η νόσος προσβάλλει ισότιμα και τα δυο φύλα και η συνήθης ηλικία εμφάνισης, με εξαίρεση τις κληρονομικές μορφές, είναι μετά τα 50 έτη. Γι’ αυτό, συστήνεται η διενέργεια κολονοσκόπησης στην ηλικία αυτή και εάν είναι φυσιολογική ανά 5 έτη στη συνέχεια.

Με την κολονοσκόπηση μπορεί να ανευρεθούν πολύποδες στο έντερο και να αφαιρεθούν έγκαιρα πριν εξελιχθούν σε κακοήθεις. Η εξέλιξη ενός πολύποδα σε καρκίνο χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα (από 5-10 έτη) και αυτό το χαρακτηριστικό είναι που μας δίνει το πλεονέκτημα της έγκαιρης διάγνωσης με κολονοσκόπηση ανά πενταετία.

Γιατί εμφανίζεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου;

Η ακριβής αιτία του καρκίνου στο παχύ έντερο δεν είναι γνωστή. Έχουν ενοχοποιηθεί περιβαλλοντικοί και ιδιαίτερα διαιτητικοί παράγοντες που αυξάνουν το κίνδυνο. Παραδείγματα αποτελούν η πλούσια διατροφή σε κόκκινο κρέας και κορεσμένα λιπαρά, η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, η παχυσαρκία και η καθιστική ζωή.

Αντίθετα, προστατευτική δράση φαίνεται να παίζει η κατανάλωση ελαιόλαδου, φρέσκων φρούτων και λαχανικών, ιχθυελαίων, βιταμινών Α, C, Ε και η σωματική άσκηση.

Το 80% των κακοηθειών του παχέος εντέρου αφορούν σποραδική νόσο, ενώ οι υπόλοιπες περιπτώσεις αφορούν σε ασθενείς με Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νόσο του εντέρου, άτομα που έχουν κάποιο οικογενειακό ιστορικό ή με κάποιο γνωστό οικογενές ή κληρονομικό σύνδρομο. Τέτοια σύνδρομα είναι η οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση και το σύνδρομο Lynch.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, η νόσος εκδηλώνεται σε μικρότερες ηλικίες.

Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου;

Η νόσος είναι συχνά ασυμπτωματική, ενώ, όταν υπάρχουν συμπτώματα, αυτά μπορεί να είναι ασαφή.

Ανάμεσα στα γενικότερα συμπτώματα, όπως είναι η απώλεια βάρους, η απώλεια της όρεξης, η αδυναμία, μπορεί να υπάρχουν και:

  • αιμορραγία από τον πρωκτό, η οποία μπορεί να είναι ζωηρή κόκκινη ή με πιο σκούρο χρώμα,
  • αναιμίαδευτερογενώς λόγω αιμορραγιών,
  • αλλαγή στις συνήθειες του εντέρουχωρίς εμφανή λόγο και ιδιαίτερα με ξαφνική διάρροια ή δυσκοιλιότητα που διαρκεί περισσότερο από 3 εβδομάδες,
  • κοιλιακά ενοχλήματακαι πόνος,
  • αίσθηση ατελούς κένωσης,
  • ξαφνική απόφραξη του εντέρουμε δυνατό κοιλιακό πόνο, εμετούς και διάταση της κοιλιάς.

Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με τη θέση που εντοπίζεται ο όγκος και  το βαθμό διήθησης του εντερικού τοιχώματος.

Πώς γίνεται η διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου;

Για τη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου πολλές διαγνωστικές τεχνικές μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Τον ακρογωνιαίο λίθο όμως στη διάγνωση αυτής της κακοήθειας αποτελεί η κολονοσκόπηση.

σταδια καρκινου στο εντερο

Με την κολονοσκόπηση μετά από προετοιμασία του εντέρου με καθαρτικά ο ιατρός μπορεί υπό άμεση όραση να εκτιμήσει το παχύ έντερο σε όλο το μήκος του και π

αράλληλα να λάβει βιοψία όπου κρίνει απαραίτητο. Θα επιβεβαιώσει με αυτό τον τρόπο την κακοήθεια και θα δώσει χρήσιμες πληροφορίες για τον όγκο και την ακριβή του εντόπιση.

Μετά τη διάγνωση του καρκίνου θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μια σειρά εξετάσεων που θα βοηθήσει να προσδιορίσουμε το στάδιο της νόσου, δηλαδή την επέκτασή της.

Έτσι, γίνεται αξονική τομογραφία στην κοιλιά και στο θώρακα και εξετάσεις αίματος.

Αν ο καρκίνος εντοπίζεται στο τελικό τμήμα του παχέος εντέρου, δηλαδή στο ορθό, επιπλέον θα γίνει και μαγνητική τομογραφία πυέλου, για την εκτίμηση της τοπικής επέκτασης.

Πώς αντιμετωπίζεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου;

Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι θεραπείας του καρκίνου του παχέος εντέρου:

  • εγχείρηση
  • ακτινοβολία
  • χημειοθεραπεία

Ανάλογα με το στάδιο και την εντόπιση του καρκίνου, μπορεί να χορηγηθούν δύο ή και τρεις τύποι θεραπείας ταυτόχρονα ή διαδοχικά. Η χημειοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί προ του χειρουργείου για να συρρικνώσει τον όγκο (συνήθως στο καρκίνο του ορθού) ή μετά το χειρουργείο για να μειώσει την πιθανότητα επανεμφάνισης του. Η χημειοθεραπεία είναι η μοναδική επιλογή στην περίπτωση πολύ εκτεταμένων περιπτώσεων. Η ακτινοθεραπεία (ακτινοβολίες) πραγματοποιείται στον καρκίνο του ορθού προ ή μετά του χειρουργείου. Επίσης, θεωρείται βασική επιλογή στον καρκίνο του πρωκτού.

Η χειρουργική αντιμετώπιση, αποτελεί και την ριζική λύση στο πρόβλημα του καρκίνου του παχέος εντέρου! Αποσκοπεί στην ριζική αφαίρεση του όγκου και την επανένωση- επαναφορά της συνέχειας του εντερικού αυλού, ώστε να υπάρχει άρτια λειτουργικότητα του ασθενούς.Η χειρουργική εκτομή των όγκων του παχέος εντέρου, γενικά, εκτελείται στους ασθενείς με στόχο την ίαση.

Οι ασθενείς που έχουν νόσο σταδίου 1 έως 3 ή σταδίου 4 με εξαιρέσιμες μεταστατικές εστίες στο ήπαρ και/ή στους πνεύμονες είναι υποψήφιοι για χειρουργική αντιμετώπιση. Εν τούτοις, χειρουργική επέμβαση μπορεί να χρειαστεί και σε ασθενείς με μεταστατική νόσο που δεν μπορεί να εξαιρεθεί πλήρως, ώστε να αντιμετωπιστούν επιπλοκές της πρωτοπαθούς εστίας όπως η απόφραξη, η διάτρηση, και η αιμορραγία.

Στις επιλογές συμπεριλαμβάνονται η εκτομή, η παράκαμψη, και η ενδοσκοπική τοποθέτηση stent. Ανάλογα με το μέρος που εντοπίζεται και η βλάβη, η επέμβαση αφορά το τυφλό και ανιόν, το εγκάρσιο, το κατιόν και το σιγμοειδές και τελικά το κατώτερο μέρος του εντέρου το ορθό.

Λίγα λόγια για την επέμβαση:

Η εγχείρηση επιτελείται από το γενικό χειρουργό και την ομάδα του.Ο χρόνος νοσηλείας κυμαίνεται από 5-7 ημέρες, ο δε χρόνος επέμβασης, από 2 έως 5 ώρες, ανάλογα με την βαρύτη τα της πάθησης.Στην χειρουργική του παχέος εντέρου σήμερα υπάρχουν σημαντικές παροχές της ιατρικής τεχνολογίας, που σκοπό έχουν την βελτιστοποίηση των μεθόδων χειρουργικής και το καλύτερο αποτέλεσμα στην ίαση και την ταλαιπωρία του ασθενούς.

Τα συρραπτικά εργαλεία αποτελούν τα πλέον σύγχρονα αυτόματα μηχανήματα, με τα οποία ο γενικός χειρουργός επιτελεί γρήγορες κινήσεις διατομής, εκτομής και αναστόμωσης του εντέρου, με παράλληλη ιδανική ασηψία και ανατομική αρτιότητα.

Επιπλέον, η λαπαροσκοπική χειρουργική, σήμερα προσφέρει στην χειρουργική του παχέος εντέρου, το σημαντικό υποβοήθημα της μεγάλης μείωσης του εύρους της χειρουργικής τομής, με αποτέλεσμα την μείωση του μετεγχειρητικού άλγους και του μετεγχειρητικού χρόνου ανάρρωσης.

Η θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, αλλά η πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους στην αντιμετώπιση της νόσου, και βελτιώνουν θεαματικά τη νοσηρότητα και τη θνητότητα. Όπως σε κάθε περίπτωση, έτσι και για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, ισχύουν οι κλασσικές αρχές της Ιπποκράτειας Ιατρικής, σύμφωνα με τις οποίες «είναι καλύτερα να προλαμβάνεις παρά να θεραπεύεις».

Οι συστάσεις που δίδονται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας σε συνεργασία με διεθνή αντικαρκινικά κέντρα, όσον αφορά την δίαιτα και τον τρόπο ζωής στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι:

  • Μειωμένη κατανάλωση ζωικού λίπους (λιγότερο από το 20% του συνόλου των λαμβανομένων θερμίδων).
  • Η καθημερινή διατροφή να περιλαμβάνει ικανή ποσότητα φρέσκων λαχανικών και φρούτων, ψωμιού ολικής άλεσης, δημητριακών, οσπρίων και ελαιολάδου, προκειμένου να εξασφαλισθεί η λήψη σημαντικής ποσότητας φυτικών ινών, βιταμινών, ιχνοστοιχείων και άλλων συστατικών που έχουν αντικαρκινική δράση. Υπάρχουν ενδείξεις ότι το ασβέστιο των γαλακτοκομικών προϊόντων ασκεί προφυλακτική δράση. Το παραπάνω διαιτολόγιο αντιπροσωπεύεται στη λεγόμενη «Μεσογειακή Δίαιτα».
  • Σωματική άσκηση.